Czym jest przedsiębiorczość społeczna – definicja, a polskie prawo
Formalnie, według ogólnie przyjętej na świecie i w Polsce nomenklatury, przedsiębiorstwo społeczne to organizacja, która prowadzi działalność gospodarczą, natomiast wypracowane z niej zyski przeznacza na określony w dokumencie założycielskim cel społeczny.
Bardzo ważną cechą przedsiębiorstwa społecznego (tzw. SE – Social Enterprise) jest kwestia decyzyjności. Otóż decyzje dotyczące przeznaczenia środków są podejmowane wspólnie, przez wszystkich pracowników. Nie ma zatem mowy o przedsiębiorstwie społecznym w jednoosobowej działalności gospodarczej, gdzie decyzje o przeznaczeniu zysków podejmuje wyłącznie właściciel.
Aby móc określać się jako przedsiębiorstwo społeczne, powinny być spełnione następujące warunki:
- pierwszeństwo celów indywidualnych i społecznych przed zyskiem,
- podejmowanie ryzyka ekonomicznego,
- otwarte i dobrowolne członkostwo,
- demokratyczna kontrola członków,
- ograniczona dystrybucja zysków,
- niezależność od władz publicznych,
- zatrudnianie płatnego personelu.
→ Prawo w Polsce
W 2014 roku Rada Ministrów, poprzez Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej (KPRES) wprowadziła definicję „przedsiębiorstwa społecznego”.
Zgodnie z nią celem działalności przedsiębiorstwa społecznego jest zatrudnianie osób w trudnej sytuacji, bezrobotnych, niepełnosprawnych, które z tego powodu są w szczególnej sytuacji na rynku pracy oraz pomoc tym osobom (poprzez działania nazywane „reintegracją społeczną i zawodową”).
Organizacja takiego przedsiębiorstwa uwzględnia ograniczenia i ryzyka związane z zatrudnianiem wspomnianych pracowników, a zysk firmy w całości musi być przeznaczony na:
– rozwój firmy lub
– finansowanie działań służących zdobyciu nowych kwalifikacji, wiedzy i umiejętności lub
– finansowanie działań, dzięki, którym pracownicy nabędą lub odbudują umiejętności niezbędne w pracy i codziennym życiu.
Innymi słowy przedsiębiorstwo społeczne działa jak każda firma, ale po to, by dać pracę potrzebującym i sfinansować pomoc oraz rozwój tych osób.
Tak sprawa wygląda na papierze. Jednak w SocialMovers Hub podchodzimy do tego trochę inaczej, dlatego bardzo ciężko znaleźć nam odpowiednie określenie na formę działalności, która nie spełniałaby wszystkich warunków, a jednak jest przedsiębiorstwem działającym z głównym nastawieniem na rozwiązanie problemu społecznego – np. firma zajmująca się wytwarzaniem ekologicznych materiałów czy producent aplikacji wspierających osoby chore na cukrzycę.
Jak określić takie podmioty? Czy mogą być w pełni biznesami odpowiedzialnymi, takimi, jakimi z założenia są przedsiębiorstwa społeczne? Naszym zdaniem tak. Piszemy o tym więcej w artykule: Dlaczego nie promujemy przedsiębiorczości społecznej? Nasze podejście.
